Mówiąc o winie, pierwszym krajem, który przychodzi nam do głowy jest Francja. Czy to ona jest ojczyzną wina? Nic bardziej mylnego, na terenach obecnej Gruzji wino znane jest od co najmniej 5000 lat. Czy we Francji uprawia się najwięcej winorośli? Absolutnie nie, tutaj liderem jest Hiszpania. Oto krótki przegląd państw z największymi tradycjami w dziedzinie produkcji win.
Gruzja
Wykopaliska archeologiczne dowodzą, że na terenach obecnej Gruzji winorośl zaczęto uprawiać między 7000 a 5000 lat p.n.e. Około 4000 lat p.n.e. mieszkańcy południowego Kaukazu zaczęli przechowywać sok z winogron w naczyniach zwanych kwervi.
W Gruzji udało się zachować tradycyjne odmiany winorośli, najważniejsze z nich to rkatsiteli (białe) oraz saperavi (czerwone). Uprawiane są one w pięciu głównych regionach winiarskich, z których każdy szczyci się własnymi, charakterystycznymi wyrobami. Jednym z najbardziej cenionych gruziński win, produkowanym ze szczepu saperavi, jest wytrawne mukuzani.
Dla Gruzinów wino jest najważniejszym trunkiem używanym przy wznoszeniu toastów. Jednym z nich jest tradycyjny gruziński wachtanguri, odpowiednik znanego u nas bruderszaftu.
Włochy
Dzięki starożytnym Rzymianom wino zaczęło rozprzestrzeniać się w basenie Morze Śródziemnego oraz na wszystkich terenach podbitych przez Rzym. Winorośl trafiła wówczas z Kaukazu nie tylko na półwysep Iberyjski, ale również na tereny obecnej Hiszpanii, Francji czy Niemiec.
Obecnie winogrona uprawia się na całym obszarze Włoch, od Piemontu po Sycylię. Owocuje to ogromną ilością gatunków wina: od win komercyjnych, słabej i średniej jakości, po ekskluzywne trunki dla najbogatszych. Przy takiej różnorodności win nie wystarczy sugerować się podczas wyboru samą ceną. W rejonie Toskanii istnieje wiele ambitnych winnic, produkujących świetne wina w cenach zbliżonych do win komercyjnych. Na szczęście dobry kurs sommelierski pozwala wychwycić takie perełki, które smakiem mogą konkurować z najdroższymi trunkami.
Hiszpania
Na Półwysep Iberyjski winorośl trafiła wraz z Fenicjanami ok. 1000 lat p.n.e. Współcześnie Hiszpania może pochwalić się największym areałem winnic na świecie. Przez wiele lat nie przekładało się to jednak na jakość produkowanych tam win. Praktycznie jedynym cenionym, hiszpańskim winem było wzmacniane, wysokoprocentowe sherry. Angielskojęzyczna nazwa możne być myląca, ale jest to wino typowo hiszpańskie, które od wieków popularne jest na Wyspach Brytyjskich.
Jakość hiszpańskich win poprawia się od lat 90-tych XX wieku. Postawiono wówczas na rodzime gatunki, takie jak czerwone tempranillo. Wina produkowane z tego szczepu mają ciemny kolor i aromatyczny, owocowy charakter.
Francja
To kraj, gdzie wino i jego produkcja są niemal religią. Enologia (nauka o winach) jest tutaj przedmiotem studiów uniwersyteckich, a kursy sommelierskie nikogo nie dziwią. Zróżnicowana geografia kraju pozwala na wytwarzanie zarówno wytrawnego Bordeaux jak i musujących szampanów. Właśnie ten rodzaj wina stał się charakterystyczny dla Francji. Dzięki zastosowaniu podwójnej fermentacji wino w naturalny sposób zastaje nasycone dwutlenkiem węgla. W większości szampan jest mieszanką win różnych gatunków i roczników. Rzadko udaje się wyprodukować szampana rocznikowego (czyli z owoców zebranych w danym roku) – taki produkt jest wówczas uważany za wyjątkowy rarytas.
Węgry
Bratankowie od wieków słynęli z produkcji tokaju. Ludwik XIV mówił o nim vinum regum, rex vinorum – wino królów, król win. Sami Węgrzy wspominają tokaj w swoim hymnie narodowym.
Wino to wyrabiane jest nie z owoców dojrzałych, a z lekko wysuszonych, przypominających rodzynki. Mówi się wtedy o owocach, że zostały „dotknięte szlachetną pleśnią”. Jest to istotne przy wyborze tokaju, gdyż w nazwach wina podawane są tzw. puttony (od 3 do 6). Oznacza to, ile słodkich rodzynek trafiło do kadzi z winem. Im większa liczba puttonów, tym słodsze wino.
Podsumowanie
Wino podbiło najpierw Europę a wraz z odkryciami geograficznymi cały świat. Charakterystyczne jest to, że winogrona tych samych odmian, ale dojrzewające w różnych warunkach dają w efekcie nieco inny trunek. Sprawiło to, że dzięki zróżnicowaniu geograficznemu, wiele krajów może poszczycić się własnymi unikatowymi gatunkami win. Obecnie również w Polsce winiarstwo przeżywa renesans i być może w najbliższych latach doczekamy się ciekawego wina rodem znad Wisły.
źródło: msbis.com – barista